ಗೌಡ ಸಂಸ್ಕೃತಿ - (ಹಸೆ ಬರೆಯುವುದು)

 ಹಸೆ ಬರೆಯುವುದು : ಮದರಂಗಿ ಶಾಸ್ತ್ರಕ್ಕೆ ಕುಳ್ಳಿರಿಸಿದ ನಂತರ ಮನೆಯ ಯಜಮಾನ ತಂಬಿಗೆ ನೀರು ಕೊಟ್ಟು ಹಸೆ ಬರೆಯಲು ಕೇಳಿಕೊಳ್ಳುವರು ಊರುಗೌಡರ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯ (ಸೋದರದವರು ಹಸೆ ಬರೆಯಬೇಕು.) ನಡುಮನೆಯ ಗೋಡೆಯಲ್ಲಿ ಪೂರ್ವಾಭಿಮುಖವಾಗಿ  ಬರೆಯುವರು. ಬಲಬದಿಗೆ ಸೂರ್ಯ, ಎಡಬದಿಗೆ ಚಂದ್ರನ ಚಿತ್ರ ಬರುವಂತೆ ಚಿತ್ರಿಸುವುದು. ಬಲ ಬದಿಯ ಚಿತ್ರದ ಕೆಳಗೆ ವರನ ಹೆಸರು ಎಡಬದಿಯ ಚಿತ್ರದ ಕೆಳಗೆ ವಧುವಿನ ಹೆಸರು ಬರೆಯಬೇಕು. ಹಸೆ ಬರೆದು ಮುಗಿದ ನಂತರ ಹಸೆ ಬರೆದವರಿಗೆ ಮನೆಯೊಡತಿ ಅವಲಕ್ಕಿ, ಬಾಳೆಹಣ್ಣು, ಬೆಲ್ಲ ಇವುಗಳಿಂದ ಯಥೋಪಚಾರವಾಗಿ

ಉಪಚರಿಸಬೇಕು.

ಗೌಡ ಸಂಸ್ಕೃತಿ- (ಮದರಂಗಿ ಕೊಯ್ಯುವುದು)

 ಮದರಂಗಿ ಕೊಯ್ಯುವುದು :

ಪರಿಕರಗಳು :

1) ತಂಬಿಗೆ ನೀರು.

2) ತುದಿ ಬಾಳೆಲೆ

3) ಹರಿವಾಣ

4) ವೀಳ್ಯದೆಲೆ 5.

5) ಅಡಿಕೆ 1

6) ಪಾವಲಿ 1

ವಧು/ವರರು ಸ್ನಾನಕ್ಕೆ ಹೋದ ನಂತರ ಮದರಂಗಿ ಕೊಯ್ಯಲು ಗಿಡದ ಹತ್ತಿರ ಹೋಗುವರು. 5 ಜನ ಮುತ್ತೈದೆಯರು ಒಂದು ತಂಬಿಗೆ ನೀರು, ಒಂದು ಕೊಡಿ ಬಾಳೆಲೆ, ಹರಿವಾಣದಲ್ಲಿ 5 ವೀಳ್ಯದೆಲೆ, ಒಂದು ಅಡಿಕೆ, ಒಂದು ಪಾವಲಿಯನ್ನಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ಮದರಂಗಿ ಗಿಡಕ್ಕೆ ನೀರನ್ನು ಎರೆದು ಕನಿಷ್ಠ 3 ಸುತ್ತು ಬಂದು ನಂತರ ವೀಳ್ಯವನ್ನು ಬುಡದಲ್ಲಿರಿಸಿ, ಸರ್ವರೂ ದೇವರನ್ನು ಪ್ರಾರ್ಥಿಸಿಕೊಂಡು ಕೈಮುಗಿದು ಹರಿವಾಣವನ್ನು ಎತ್ತಿಕೊಂಡು ಶೋಭಾನೆ ಹೇಳುತ್ತಾ ಮದರಂಗಿ ಸೊಪ್ಪುಗಳನ್ನು ಕೊಯ್ದು ಹರಿವಾಣದಲ್ಲಿ ಇರಿಸಿದ ಬಾಳೆಲೆಗೆ ಹಾಕಿ ತರುವರು. ಮನೆಗೆ ಬಂದಮೇಲೆ ಮದರಂಗಿ ಸೊಪ್ಪುಗಳನ್ನು ಅರೆಯುವ ಕಲ್ಲಿನಲ್ಲಿ ಹಾಕಿ ಅರೆಯುವರು. ಇದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ವಧು/ವರನು ಬಿಳಿವಸ್ತ್ರ ಧರಿಸಿ ಶ್ವೇತ ವರ್ಣದ ಛತ್ರಿಯೊಂದಿಗೆ ಕಂಚಿಮೆ ಸಮೇತ ಬಾವಿಕಟ್ಟೆಗೆ ಹೋಗಿ ಗಂಗೆ ಪೂಜೆ ಮಾಡಬೇಕು. ಗಂಗೆಪೂಜೆ ಮಾಡಿ ಚಪ್ಪರದ ಮುಖದ್ವಾರಕ್ಕೆ ಬಂದಾಗ 5 ಜನ ಮುತ್ತೈದೆಯರು ಆರತಿಯೊಂದಿಗೆ ಕುರ್ದಿನೀರಿನಾರತಿಯೊಂದಿಗೆ ನೆನೆಬತ್ತಿಯಲ್ಲಿ ದೃಷ್ಟಿ ತೆಗೆಯುವುದು, ಶೋಭಾನೆ ಹೇಳಬೇಕು. ಕಿರಿಯರು ಕಾಲು ತೊಳೆಯುವ ಕ್ರಮ ಮಾಡಬೇಕು. ಆಗ ವಧು-ವರರು 5 ವೀಳ್ಯದೆಲೆ, 1 ಅಡಿಕೆಯೊಂದಿಗೆ ಹಣವನ್ನು ಕಾಣಿಕೆಯಾಗಿ ತಂಬಿಗೆಗೆ ಹಾಗೂ ಹರಿವಾಣಕ್ಕೆ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾಗಿ ಹಾಕಬೇಕು. ನಂತರ ದೃಷ್ಟಿ ತೆಗೆಯುವ ಕ್ರಮ ಮಾಡಬೇಕು. 4 ವೀಳ್ಯದೆಲೆ, 4 ಅಡಿಕೆ ಹೋಳನ್ನು ಊರುಗೌಡರು ವಧು-ವರರ ತಲೆಯ ಸುತ್ತ 3 ಸಲ ತಂದು 4 ದಿಕ್ಕುಗಳಿಗೆ ಎಸೆಯುವರು. ನಂತರ ತೆಂಗಿನ ಕಾಯಿಯನ್ನು ತಲೆ ಸುತ್ತ ತಂದು ಭೂಮಿಗೆ ಒಡೆಯುವರು. ನಂತರ ಮೇಲ್ಕಟ್ಟಿನಡಿಯಲ್ಲಿ ಮದರಂಗಿ ಇಡಲು ಊರುಗೌಡರು ಒಕ್ಕಣೆಯೊಂದಿಗೆ ಕುಳ್ಳಿರಿಸುವರು. ಈ ಮೊದಲೇ ಕಡೆದು ಇಟ್ಟ ಮದರಂಗಿಯನ್ನು ಮಣೆಯ ಮೇಲೆ ಹರಿವಾಣದಲ್ಲಿ ಕೊಡಿ ಬಾಳೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಹಾಕಿಡಬೇಕು, ಮೊದಲು ಸೋದರದವರು ಕೈಗೆ 5 ಬೊಟ್ಟು ಇಡಬೇಕು. ನಂತರ ಅಕ್ಕ-ತಂಗಿಯರು, ಅತ್ತಿಗೆ-ನಾದಿನಿಯರು, ಮದರಂಗಿ ಇಡುತ್ತಾರೆ. ಬಲಕೈಗೆ ಸೂರ್ಯ, ಎಡಕೈಗೆ ಚಂದ್ರ ಚಿತ್ರವನ್ನು ಬಿಡಿಸುವರು. ಮದರಂಗಿ ಇಡುವಾಗ ಸೋಬಾನೆ ಹಾಡುವರು.